NASA ve İtalyan Uzay Ajansı, Dünya’dan 243.000 mil (yaklaşık 391.000 km) uzakta, Dünya merkezli navigasyon sinyallerinin şimdiye kadarki en uzak mesafeden tespit edildiğini duyurdu.
Bu test, NASA’nın Teksas merkezli özel uzay şirketi Firefly Aerospace tarafından geliştirilen Blue Ghost isimli Ay iniş aracıyla gerçekleştirilen 10 deneyden biriydi. İnsansız robotik iniş aracı, 2 Mart’ta Ay yüzeyine yumuşak bir iniş yaptı. Birkaç saat sonra ise alıcı, Dünya’dan gelen sinyalleri Ay yüzeyinden takip etmeyi başardı. Bu, uzay tarihinde bir ilk oldu.
Lunar GNSS Receiver Experiment (LuGRE) adı verilen bu deney, Ay’daki veya Ay yörüngesindeki bir uzay aracının GPS ve diğer Dünya merkezli navigasyon sistemlerinin sinyallerini tespit edebileceğini gösterdi. Bu büyük keşif, gelecekteki Artemis görevlerini daha kolay hale getirebilir. Böylece Ay’a yolculuk eden astronotlar, bulundukları konumu ve hızlarını bağımsız olarak belirleyebilir.
🚀 NASA’nın Uzay İletişim ve Navigasyon Programı Başkan Yardımcısı Kevin Coggins:
“Bu keşif, Ay navigasyonu açısından çok heyecan verici bir gelişme. Gelecek görevlerde bu yeteneği kullanmayı umuyoruz.”
Ay’a İniş Hâlâ Zorlu Bir Süreç
Bazıları için “İlk Ay inişi 60 yıl önce yapıldı, neden hâlâ zorlanıyoruz?” sorusu akla gelebilir. Ancak Ay’a iniş hâlâ teknik olarak büyük bir meydan okuma.
- Ay’da atmosfer yok: Yani bir uzay aracının hızını yavaşlatacak hava sürtünmesi bulunmuyor.
- Yerçekimi Dünya’nın altıda biri: Bu, araçların devrilme riskini artırıyor.
- GPS sistemleri mevcut değil: Dünya’da uçaklar ve arabalar GPS kullanarak yollarını bulabilir, ancak Ay’da bu sistemler yok.
Geleneksel olarak mühendisler, Dünya’daki izleme istasyonlarından gelen sinyaller ve uzay aracındaki sensörler ile inişi yönetiyor. Ancak LuGRE deneyi, uzay araçlarının gelecekte bu sinyalleri otonom olarak kullanabileceğini gösterdi.
GPS Sinyalleri Ay’a Ulaşabiliyor mu?
Evet, ancak zayıf bir şekilde. Dünya’daki Küresel Navigasyon Uydu Sistemleri (GNSS), yani ABD merkezli GPS ve Avrupa merkezli Galileo, Ay’a kadar uzanabilen sinyaller yayıyor.
Normalde bu sinyaller Dünya’daki telefonlar, arabalar ve uçaklar için tasarlandı. Ancak bu test, bu sinyallerin Ay’da da tespit edilebileceğini kanıtladı. Daha önce NASA’nın Magnetosfer Çok Ölçekli Görevi (MMS), Dünya’dan 209.900 mil (337.600 km) uzaklıkta GPS sinyali yakalamıştı. LuGRE ise bu rekoru kırarak 243.000 mil (391.000 km) mesafede sinyal aldı.
Ancak bu sinyaller çok zayıf ve Ay için ideal bir çözüm değil. Gelecekte Ay yörüngesinde özel navigasyon uyduları olması gerekecek.
Bu keşif, sadece NASA ve İtalya için değil, Ay’a gitmeyi planlayan herkes için büyük bir gelişme. Uzmanlar, önümüzdeki 30 yıl içinde Ay madenciliğinin 206 milyar dolarlık bir sektör haline gelebileceğini tahmin ediyor. Özellikle Ay’da su madenciliği, uzay ekonomisinin kilit noktalarından biri olabilir. Ancak bunun için gelişmiş navigasyon sistemlerine ihtiyaç duyulacak.
📡 LuGRE projesi; NASA, İtalyan Uzay Ajansı, Qascom ve Politecnico di Torino gibi sanayi ortaklarının ortak çalışmasıyla yürütüldü. LuGRE alıcısı, Ay’da çalışan ilk İtalyan yapımı donanım oldu. Ayrıca proje verileri tüm dünya ile paylaşılacak.
🔭 NASA Navigasyon Mühendisi Lauren Konitzer:
“LuGRE sadece NASA’ya ait bir proje değil. Keşiflerimizi tüm dünya ile paylaşıyoruz.”
NASA’nın bu başarısı, Ay’daki keşif ve yerleşim çalışmalarını hızlandırabilir. Gelecekte astronotlar ve otonom araçlar, Dünya’daki gibi GNSS navigasyon sistemlerinden yararlanarak güvenli inişler yapabilir ve Ay yüzeyinde daha rahat hareket edebilir. 🚀
Diğer haberlerimize buradan ulaşabilirsiniz!
