Başkan Donald Trump, göreve başladığı ilk gün, ABD’nin Dünya Sağlık Örgütü’nden (WHO) çekilmesine yönelik bir yürütme emri yayınladı. Bu süreç, 1948 tarihli Kongre Kararı uyarınca bir yıllık bir bildirim süresi gerektiriyor.
Trump’ın WHO ile Çatışmalı Geçmişi
Trump, 2020 yılının Temmuz ayında da benzer bir girişimde bulunmuş, ancak bu süreç başkanlık süresi sona ermeden tamamlanamamıştı. O dönemde, Trump WHO’nun COVID-19 pandemisini kötü yönettiğini, Çin’i koruduğunu ve ABD’den adaletsiz bir şekilde yüksek aidatlar talep ettiğini öne sürmüştü. Trump 2020’de şu ifadeleri kullanmıştı:
“Çin, Dünya Sağlık Örgütü üzerinde tam bir kontrol sahibi olmasına rağmen yılda yalnızca 40 milyon dolar ödüyor. Buna karşın, ABD yaklaşık 450 milyon dolar ödüyor.”
Başkan Joe Biden ise 2021 yılında göreve başladığı ilk gün, ABD’nin çekilme sürecini iptal etmişti.
Trump’ın Yeni Kararındaki Gerekçeler
Trump, bugün yayınladığı yürütme emriyle çekilme kararını yeniden başlattı ve bu adımın gerekçelerini şöyle sıraladı:
- WHO’nun COVID-19 pandemisini ve diğer küresel sağlık krizlerini kötü yönetmesi.
- Acil reform ihtiyacını yerine getirememesi.
- Üye ülkelerin uygunsuz siyasi etkilerinden bağımsız hareket edememesi.
- ABD’den, diğer ülkelerle kıyaslandığında, adaletsiz şekilde yüksek aidat talep etmesi.
Trump ayrıca, Çin’in nüfusunun ABD’den %300 daha fazla olmasına rağmen, WHO’ya neredeyse %90 daha az katkı sağladığını belirtti.
Uzmanların Endişeleri
Sağlık uzmanları, ABD’nin WHO’dan çekilmesinin ciddi sonuçlar doğurabileceğini belirtiyor. Bu adımın, WHO’nun kaynaklarını ve kabiliyetlerini azaltacağı, küresel sağlık tehditlerine karşı savunmasızlığı artıracağı ve ABD’yi izole ederek pandemi gibi krizlere karşı hazırlıksız bırakacağı ifade ediliyor.
New York Times, çekilme durumunda ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’nin (CDC), WHO tarafından derlenen küresel sağlık verilerine erişim dahil olmak üzere birçok kritik kaynaktan mahrum kalacağını vurguluyor.
Yasal Sorular Gündemde
Trump’ın, ülkeyi WHO’dan tek taraflı olarak çekip çekemeyeceği veya bu adımın Kongre’nin ortak bir kararı gerektirip gerektirmediği ise henüz net değil.
Trump’ın bu kararı, küresel sağlık politikalarında önemli bir dönüm noktası olabilir. Gelişmeleri takipte kalın!