Yazın tadını çıkarırken cildinizi korumak sandığınızdan daha karmaşık olabilir. Dermatoloji Uzmanı Dr. Kübra Nursel Bölük, güneş koruyucuların doğru kullanımı, saklanması ve cilt tipinize göre seçimi hakkında kritik uyarılarda bulunuyor. Yanlış uygulama, ciddi cilt sorunlarına yol açabilir.
Yaz geldi, güneş yüzünü tüm yakıcılığıyla gösterdi. Güneş ışınları, mutluluk hormonundan D vitamini sentezine, bağışıklık sistemini güçlendirmekten uyku kalitesini artırmaya kadar sayısız fayda sağlasa da, bu madalyonun bir de karanlık yüzü var: Kontrolsüz UV maruziyeti. Cilt yaşlanmasının hızlanması, lekelenme (foto yaşlanma) ve en önemlisi cilt kanseri, ultraviyole ışınlarının en sık neden olduğu ciddi sorunlar arasında yer alıyor.
Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Kübra Nursel Bölük, güneş koruyucuların doğru seçilip düzenli kullanıldığında güneş hasarının büyük ölçüde önlenebileceğinin altını çiziyor. Bölük, “Doğru koruma alışkanlıkları, cilt yaşlanmasını ve cilt kanseri riskini azaltmada büyük rol oynar. Bu nedenle, güneş koruyucu günlük cilt bakımı rutinimizin vazgeçilmez bir parçası olmalıdır,” diyor. Ancak önemli bir uyarıda bulunuyor: Hiçbir ürün yüzde 100 koruma sağlamaz. Bu yüzden gölgede kalmak, koruyucu giysiler ve şapka kullanmak da kritik önem taşıyor.
Dr. Bölük, güneş koruyucunun mutlaka cilt tipine uygun olması gerektiği konusunda da ısrarcı. “Yanlış ürün seçimi; ciltte tahriş, alerji ve sivilce artışı gibi sorunlara yol açabilir. Ayrıca yeterince koruma sağlamayan ürünler lekelenmeye ve foto yaşlanmaya neden olabilir, çok daha önemlisi, ilerleyen yıllarda cilt kanseri riskini artırabilir,” diyerek yanlış seçimin potansiyel tehlikelerini vurguluyor.
Etkili Korunma İçin 3 Temel Kurala Dikkat!
Çoğumuz güneş koruyucuları gelişigüzel seçiyor, güneşe çıktıktan sonra sürüyor ve tekrarlamayı ihmal ediyoruz. Oysa Dr. Kübra Nursel Bölük, etkili korunma için üç temel kuralı alışkanlık haline getirmemiz gerektiğini belirtiyor:
- Doğru Ürün Seçimi: Cilt tipine ve kullanım alanına uygun ürün seçmek.
- Doğru Zamanlama: Güneşe çıkmadan en az 20-30 dakika önce uygulamak.
- Doğru Miktar ve Sıklık: Her 2 saatte bir ve yüzme/terleme sonrasında mutlaka tekrarlamak.
Fiziksel mi, Kimyasal mı? Cilt Tipinize Göre Seçim Yapın
Güneş koruyucular, ultraviyole (UV) ışınlarına karşı koruma mekanizmalarına göre fiziksel (mineral) ve kimyasal olmak üzere iki ana gruba ayrılıyor:
- Fiziksel (Mineral) Filtreler: Çinko oksit ve titanyum dioksit içerirler. Cilt yüzeyinde kalarak ışınları yansıtırlar. Genellikle daha az alerjik etki gösterdikleri için hamileler, emziren anneler, bebekler ve hassas ciltli bireyler için önerilir.
- Kimyasal Filtreler: Avobenzone ve octocrylene gibi kimyasallar içerirler. Cilt tarafından emilerek zararlı UV ışınlarını kimyasal olarak absorbe ederler. Ancak, bazı hassas ciltlerde tahrişe neden olabilirler.
Dr. Bölük, etkin bir koruma için mutlaka cilt tipinize uygun ürün seçmeniz gerektiğini vurguluyor:
- Yağlı ciltler için su bazlı, matlaştırıcı etkili ve ‘non-komedojenik’ (sivilce oluşturmayan) ürünler.
- Kuru ciltler için nemlendirici özellikli güneş koruyucular. Kuru ciltte kuruma ve kaşıntıya yol açabileceği için jel formlarından kaçınılmalı.
- Alerjik ve hassas ciltler için parfüm, alkol ve kimyasal filtre içermeyen ürünler tavsiye ediliyor. Dr. Bölük, yeni bir ürünü önce küçük bir alanda test etmenin faydalı olabileceğini belirtiyor ve alerjik bünyeye sahip bireylerin dermatoloğa danışmasını öneriyor.
Miktar Önemli: Yetersiz Koruma, Eksik Koruma Demek!
Güneş koruyucu ürünlerin etkili olabilmesi için doğru miktarda sürülmesi hayati önem taşıyor. “Az miktarda ürün cildinizi yeteri kadar korumazken, fazlası ise gözenekleri kapatarak sivilceye neden olabilir,” uyarısında bulunan Dr. Bölük, doğru miktarları şöyle açıklıyor:
- Yüz ve boyun için: Bir dolu çay kaşığı.
- Tüm vücut için: Yaklaşık 2 yemek kaşığı.
Ürünün yüz, boyun, kulak arkası, dekolte, el ve ayak üstleri gibi tüm açık bölgelere ince değil, homojen ve yeterli miktarda uygulanması gerekiyor.
SPF Değeri ve Saklama Koşulları: Bilmeniz Gerekenler
- SPF Değeri: Açılımı Sun Protection Factor olan SPF, ürünün UVB ışınlarına karşı sağladığı koruma derecesini gösterir. Günlük kullanımda SPF 50 ve üzeri ürünler tercih edilmesi önerilir.
- Asla Güneş Altında Bırakmayın! Dr. Bölük, yüksek ısı ve güneş ışığına maruz kalan ürünlerin içeriğinin bozulabileceğini ve etkisinin azalabileceğini vurguluyor. Bu durum, ciltte hızlanmış yaşlanma, lekelenme ve en önemlisi cilt kanseri riskinin artmasına yol açabilir. Dolayısıyla, güneş koruyucular plajda iken asla güneş altında bırakılmamalı, mutlaka gölgede ve serin bir yerde muhafaza edilmelidir.
- Bulutlu Havalarda da Kullanım Şart: Güneşin zararlı ultraviyole ışınları bulutlu havalarda ve gölgede de cildimize ulaşır. Bu nedenle, güneş koruyucu ürünü sadece güneşli günlerde değil, her hava koşulunda kullanmayı alışkanlık haline getirmek cilt sağlığı için büyük önem taşır.
